Για την αξιοποίηση του net-billing από τα νοικοκυριά, σε πλεονεκτική θέση βρίσκονται όσα φυσικά πρόσωπα νοικοκυριά μπορούν να επιστρατεύσουν το μέτρο των εκπτώσεων δαπανών, ώστε να «κουρέψουν» έμμεσα ένα μέρος της επένδυσής τους. Όπως προκύπτει από τον πρακτικό Οδηγό για το net-billing, που δημοσίευσε χθες ο ΣΕΦ, χάρις στις φοροεκπτώσεις ένα νοικοκυριό με τυπικά κατανάλωση, το οποίο θα εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό ισχύος 5 kWp χωρίς μπαταρία, θα αποσβέσει την επένδυσή του σε 7,1 χρόνια.
Αξιοποιώντας το μέτρο, ένα νοικοκυριό που θα εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό ισχύος 5 kWp με μπαταρία, θα αντισταθμίσει σε 6,7 χρόνια το κόστος του συστήματος, από την επένδυση στους λογαριασμούς. Αν πάλι πρόκειται για μία κατοικία με μεγαλύτερη κατανάλωση (επειδή π.χ. έχει αντλία θερμότητας ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο), που θα εγκαταστήσει φωτοβολταϊκό ισχύος 10 kWp, με ή χωρίς μπαταρία, η απόσβεση θα γίνει σε 5 χρόνια.
Αντίθετα, οι χρόνοι απόσβεσης αυξάνονται αρκετά, για τα φυσικά πρόσωπα που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν την έκπτωση δαπανών. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο energypress o Στέλιος Ψωμάς, Σύμβουλος του ΣΕΦ, σε αυτή την περίπτωση ένα φωτοβολταϊκό 5 kWp θα αποσβεστεί σε 12 χρόνια περίπου. Ένα νούμερο που υπερβαίνει τη σύσταση της ΕΕ για χρόνους απόσβεσης μικρότερους των 10 ετών (“Στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια”, 18.5.2022), το οποίο τίθεται στον Οδηγό ως βασικό κριτήριο βιωσιμότητας στον οικιακό τομέα.
Οι δικαιούχοι της έκπτωσης δαπανών
Υπενθυμίζεται πως η έκπτωση δαπανών τέθηκε σε ισχύ από τις αρχές του 2024, ώστε οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, να μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο 5 ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως από το μέτρο μπορούν να επωφεληθούν τα φυσικά πρόσωπα με χρεωστικά εκκαθαριστικά – ώστε για μία 5ετία να αφαιρείται η έκπτωση δαπανών από τον φόρο που έχουν να πληρώσουν. Αντίθετα, τα φυσικά πρόσωπα με πιστωτικά εκκαθαριστικά δεν μπορούν να το αξιοποιήσουν, καθώς δεν έχουν να καταβάλουν φόρο από τον οποίο θα αφαιρεθεί η έκπτωση.
Σύμφωνα πάντως με τον κ. Ψωμά, οι δυνητικοί δικαιούχοι αγγίζουν τα 2 εκατομμύρια, καθώς το 30% των φυσικών προσώπων έχουν χρεωστικά εκκαθαριστικά. Μάλιστα, ο μέσος ετήσιος φόρος που καταβάλλουν ανέρχεται στα 1.250 ευρώ, κάτι που σημαίνει καλύπτει την έκπτωση.
Τα «οικονομικά» των οικιακών συστημάτων
Σύμφωνα με τον Σύμβουλο του ΣΕΦ, το net-billing καθιστά πιο περίπλοκη την «εξίσωση» για το όφελος της αυτοκατανάλωσης, καθώς για κάθε νοικοκυριό θα πρέπει να γίνει ένα αναλυτικό business plan (με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες του σε ρεύμα). Μπορούν ωστόσο να γίνουν κάποιες γενικές εκτιμήσεις, λαμβάνοντας υπόψη το μέσο προφίλ κατανάλωσης μίας κατοικίας, όπως αυτό προκύπτει από ένα αρκετά ευρύ στατιστικό δείγμα.
Στην περίπτωση που οι ανάγκες αυτές «δείχνουν» πως χρειάζεται να εγκατασταθεί ένα φωτοβολταϊκό 5 kWp χωρίς μπαταρία, το ενδεικτικό κόστος του συστήματος ανέρχεται σε 8.550 ευρώ, με τα ετήσια λειτουργικά έξοδα στα 100 ευρώ. Η ενδεικτική τιμή πώλησης της περίσσειας ενέργειας εκτιμάται στα 3,36 λεπτά ανά κιλοβατώρα, με το ενδεικτικό μέσο όφελος ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (ιδιοκατανάλωση + πώληση) στα 11 λεπτά.
Αν ο καταναλωτής μπορεί να αξιοποιήσει τις φοροεκπτώσεις, ο χρόνος αποπληρωμής είναι στα 7,1 χρόνια, όπως προαναφέρθηκε. Ως συνέπεια, το καθαρό όφελος στην 20ετία θα ανέλθει στα επίπεδα των 8.000 ευρώ.
Για ένα πιο ενεργοβόρο νοικοκυριό, που θα χρειαστεί ένα φωτοβολταϊκό 10 kWp, το ενδεικτικό κόστος ανέρχεται σε 11.050 ευρώ, με τα ετήσια λειτουργικά έξοδα στα 135 ευρώ. Η ενδεικτική τιμή πώλησης της περίσσειας ενέργειας εκτιμάται στα 3,36 λεπτά ανά κιλοβατώρα, με το ενδεικτικό μέσο όφελος ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (ιδιοκατανάλωση + πώληση) στα 11,4 λεπτά.
Στην περίπτωση που ο καταναλωτής μπορεί να αξιοποιήσει τις φοροεκπτώσεις, ο χρόνος αποπληρωμής είναι στα 4,85 χρόνια, με το καθαρό όφελος στην 20ετία να ανέρχεται στα επίπεδα των 20.000 ευρώ.
Τα εμπορικά συστήματα
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, όσες έχουν ημερήσιο ωράριο λειτουργίας μπορούν να πετύχουν υψηλά επίπεδα ταυτοχρονισμού – μάλιστα, αν το ποσοστό ταυτοχρονισμού ξεπερνά το 50%, τότε είναι αμφίβολο αν χρειάζεται να τοποθετηθεί μπαταρία. Επομένως, το οικονομικό όφελος είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με τον Οδηγό του ΣΕΦ, ένα εμπορικό κατάστημα στη χαμηλή τάση που θα εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό 20 kWp, θα αποσβέσει τη δαπάνη σε 3,6 χρόνια, έχοντας καθαρό όφελος για 16,4 χρόνια. Μία πιο μεγάλη και ενεργοβόρα επιχείρηση -για παράδειγμα μία αποθήκη logistics στη μέση τάση που θα εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό 650 kWp- θα κάνει απόσβεση της επένδυσης σε 4,5 χρόνια.
Το virtual net-billing
Όσον αφορά τον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό, υπάρχουν δύο πρόσθετα οικονομικά βάση σε σχέση με το «απλό» net-billing. Κατ΄ αρχάς ο αυτοπαραγωγός επιβαρύνεται με ρυθμιζόμενες χρεώσεις για το σύνολό της κατανάλωσής του. Επίσης, για την ενέργεια που συμψηφίζει, επιβαρύνεται και με το κόστος των Λογαριασμών Προσαυξήσεων.
Σύμφωνα με τον κ. Ψωμά, η συνέπεια είναι το ενδεικτικό μέσο όφελος ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (ιδιοκατανάλωση + πώληση) να είναι μικρότερο κατά 1-,15 λεπτά, σε σχέση με το «απλό» net-billing. Επομένως, τα επιπλέον κόστη συνιστούν αντικίνητρα, ώστε το virtual net-billing να αξιοποιείται μόνο στην περίπτωση που το νοικοκυριό ή η επιχείρηση δεν μπορεί να εγκαταστήσει το φωτοβολταϊκό στο κτίριό του.
Αυτό ωστόσο σημαίνει πως η απόσβεση του φωτοβολταϊκού αυξάνεται κατά δύο χρόνια. Επομένως, ειδικά για τις επιχειρήσεις το virtual net-billing συνεχίζει να είναι συμφέρον.
SOURCE: ENERGY PRESS